وقتی صحبت از نخوردن گوشت یا گیاهخواری می شود، بی اختیار یاد صادق هدایت می افتیم که معروف ترین گیاهخوار ایرانی بوده و اولین کتاب را در ایران در این باب نوشته با عنوان فواید گیاهخواری، کتابی که با این سخن از امیر المومنین آغاز می شد: بدن خود را مقبره حیوانات نسازید. البته چنان که می دانیم در اسلام خوردن گوشت نهی نشده و این سخن نیز از باب عدم زیاده روی در گوشت خواری گفته شده است.
در دنیای فرهنگ و ادب و هنر نامداران فراوانی بوده اند که از خوردن گوشت حیوانات پرهیز می کرده اند که در کتاب حیوان خواری اثر جاناتان سفران فوئر به برخی از آنان اشاره شده است. این کتاب که با ترجمه ثمین نبیپور و به همت نشر مثلث منتشر شده اگرچه در نهایت یک هدف را با کتابهایی نظیر فوائد گیاهخواری دنبال کرده و بر این نکته تاکید دارد به جای خوردن جیوانات بهتر است از گیاهان تغذیه کنیم اما از رویکردی متفاوت بهره میبرد، یعنی نویسنده به جای آن که روی فوائد خوردن گیاهان تاکید داشته باشد روی مضرات حیوان خواری متمرکز شده و به همن دلیل نیز عنوان حیوانخواری برای آن برگزیده شده است.
همین رویکرد باعث شده است که این بار با کتابی متفاوت روبهرو باشیم که از واقعیتهایی که اغلب یا از آنها غافل بودهایم و یا اینکه به سادگی از کنارشان گذشتهایم سخن گفته است. بنابراین نویسنده افقی روی خواننده میگشاید که کاملا برای او تازگی دارد. بحث مخالفت با وسوسهها و جذابیتهای گوشتخواری برای اغلب مردم در میان نیست، بلکه نویسنده از در تقابل با یک فرهنگ غذایی درآمده، فرهنگی که در دل زندگی مدرن انسان در سده گذشته (به مرور) شکل گرفته و بنابراین از ویژگیهای خاص خود نیز برخوردار است. البته این پیشرفته شدن و مدرن بودن در حوزه محصولات غذایی تبعات ناخوشایندی نیز داشته که همان صنعتی شدن محصولات غذایی است و محصولات گوشتی نیز در این وادی جای میگیرند؛ در این پروسه در آنچه مشخصا تأمل برانگیز است پرورش صنعتی حیوانات است که جاناتان سفران فوئر در کتاب حاضر نگاهی محققانه و منتقدانه بدان داشته است. برای مثال در بخشهایی از فصل دوم نویسنده به رابطه انسانها و ماهیها پرداخته و آن را به جنگ تشبیه میکند، جنگی که انسانها با صید و خوردن ماهیها به راه انداختهاند باعث شده که در طی پنجاه سال گذشته از هر ده ماهی تون یا کوسه یکی در اقیانوس باقی بماند و این در حالی است که تلاشهای انسان برای صید ماهیها در حال گسترش است و این کشتار روزافزون باعث به هم خوردن تعادل اکوسیستم شده است و تا چند دهه دیگر برخی از انواع ماهیها منقرض خواهند شد. اما این جنگ شکل دیگری هم دارد و آن چیزی نیست جز پرورش صنعتی. آیا انسان با پرورش صنعتی ماهیها به بقای آنها کمک میکند و یا اینکه با تغییرات ژنتیکی همراه با این پرورش صنعتی، آنها را بیشتر با خطر روبهرو میکند.
جاناتان سفران فوئر با تدارک دیدن بحثهایی این چنین که به شیوهای ژورنالیستی و جذاب در آیتمهایی کوتاه و متنوع (و البته برخوردار از ارتباط درونی) نوشته است، کتاب را در هشت فصل پیش میبرد.
زبان او زبانی است ساده و همه فهم که تعمدا برای پرهیز از تخصصی شدن بحث و بهره گرفتن توده مخاطبان آن نویسنده از تمامی ظرفیتهای ممکن برای تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب حکایت دارد. کتاب در بسیاری فصول شکلی داستانی/ روایی دارد و شروع و پایان کتاب عملا با عنوان قصهگویی آغاز میشود. نویسنده برای بیان ایدههای مورد نظرش از خاطرات خود مدد گرفته و به نوعی به آن پیوند میزند و سفرهایی را در دنیای کودکیش ترتیب میدهد؛ در جایی از مادر بزرگش و عادات خاص تغذیهایش سخن میگوید و در جایی دیگر از عید شکر گزاری و…
نویسنده کتاب برای اینکه مخاطب درک بهتری از آن داشته باشد فصلی را نیز به عنوان واژهها/ مفاهیم ترتیب داده است و در این فصل واژههای مختلف مرتبط با مباحث کتاب را مورد توجه قرار داده و شرحی کوتاه برای آنها نوشته است واژههایی همانند: مزرعه حیوانات، حلال، ارگانیک، آنفولانزا و….
کتاب حیوان خواری طرفداران مشهور زیادی داشته است، کسانی که در رشتههای ورزشی یا هنری و… چهرههای معروفی هستند و پس از خواندن این کتاب عادتهای غذاییشان دگرگون شده است. برای مثال ناتالی پورتمن بازیگر سرشناس سینما که تعدادی از این کتاب را به دوستانش هدیه داده، با تاکید بر تغییر سلیقه غذاییاش بعد از خواندن کتاب به این نکته اشاره دارد که با خواندن حیوان خواری دریافته آنچه برای خوردن انتخاب میکنیم تنها نشان دهنده فیزیک جسمانی ما نیست بلکه نشان دهنده انسانیتمان است!
خلاصه اینکه جاناتان سفران فوئر در این کتاب به ما میگوید با سلیقهای که در غذا خوردن داریم، مشغول چه کاری هستیم. درواقع او روی دیگر سکه را که اغلب ندیدهایم پیش چشم ما میگذارد. خوردن گوشت گاو و رشد آن در چند دهه گذشته بر تعداد بیشتر کشتار آنها انحامیده اما مشکل تنها کشتار بیشتر آنها نیست، بلکه در پروسه کشتار صنعتی، به خصوص با افرایش سرعت این خط کشتار بسیارند مواردی که گاوها قبل از کشته شدن وارد بخش سلاخی میشوند و در واقع زنده زنده پوستشان کنده شده و شکمشان پاره می شود!
حیوان خواری کتابی است خواندنی و سرشار از نکتههایی جالب توجه که رابطه انسان با حیوان میگوید، رابطهای که اغلب کاملا مبنایی غیر انسانی دارد! راستی آیا باید با حیوانات رفتاری انسانی داشت؟!
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.